Çörek otu faydaları yaklaşık üç yüz bin seneden beri insanlarca bilinmektedir. Çörek otunun faydaları nelerdir sorusuna yanıt verebilecek sayısız bilimsel çalışma ve yayın yapılmıştır.
Yapılan çalışmalar çörek otunun antioksidan, antitümör, antiinflamatuar, antibakteriyel, etkilere sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Çörek otu faydaları bu bitkinin içerdiği biyolojik olarak aktif olan kimyasal bileşiklerden gelir. Çörek otunun içerdiği biyoaktif bileşiklerin çeşidi ve miktarı bitkinin hasat edildiği zamana, yetiştiği iklime ve yetiştiği bölgenin toprak yapısına göre değişiklik gösterir.
Bununla beraber içerdiği temel bileşikler arasında timokinon, timohidrokinon, ditimokinon bulunur. Aktiflikten sorumlu asıl bileşen ise timokinondur. Timokinonun biyolojik aktivite gösterebilmesi için çörek otunun içerisinde en az %18 oranında bulunması gerekir. Çörek otunun bilinen faydaları arasında ise şunlar yer alır:
- Gıdalarda oksidasyonu engelleyerek bozulmayı önler,
- Yapılan çalışmalarda, çörek otu içeren takviye kullanan kişilerde hem kötü kolesterolün hem de trigliseritlerin kandaki miktarında azalma saptanmıştır. Kolesterol düşürücü etkide çörek otunun kendisinden ziyade yağının daha aktif etkiye sahip olduğu bulunmuştur.
- Oldukça yüksek antioksidan aktivitesine sahiptir. Serbest radikalleri nötralize etme özelliğine sahip olan antioksidanlar bu sayede kanser gibi hastalıklara karşı korunmada etkili olabilir. Yani çörek otu ve aktif bileşeni timokinon kansere yakalanma riskini azaltma açısından önemli faydalara sahiptir.
- Gösterdiği antibakteriyel etkinlik sayesinde bakteriyel hastalıkların tedavisinde destekleyici olabilir.
- Sahip olduğu antienflamatuar aktiviteden dolayı enfeksiyon hastalıklarının önlenmesine ve tedavisine yardımcı olur.
- Astım, KOAH (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) gibi solunum yolu hastalıklarının önlenmesine yardımcı olabilir. Astım tedavisinin yanında çörek otu tohumu tüketmek hırıltılı solunumun, öksürüğün ve çeşitli solunum sorunlarının iyileşmesine katkı sağlayabilir. Aynı zamanda çörek otu astım semptomlarını hafifletmenin yanında düşük şiddetteki KOAH hastalarında da iyileşmeyi destekleyebilir.
- Çörek otu çayının faydaları arasında alerjik reaksiyonların ve semptomların baskılanmasına yardımcı olmak yer alır. Gösterdiği anti alerjik etki sayesinde alerjik rinit, burun akıntısı, hapşırma, göz sulanması gibi sorunların giderilmesini destekler. Hatta çörek otu yağının burun içine uygulanması ile tıkanıklık ve kaşıntı gibi semptomlar hafifletilebilir.
- Tansiyonun dengelenmesine yardımcı olur. Toz çörek otu ve kara çörek otu yağı faydaları arasında orta derecede tansiyona sahip yetişkinlerde kan basınıcının düşürülmesinin desteklenmesi yer alır. Ancak yüksek tansiyona sahip kişilerde etkili olup olmadığı konusunda kesin bilgiler mevcut değildir.
- Tok tutma özelliğine sahip bir besindir. Oluşturduğu tokluk hissi ile gün içinde beslenme ihtiyacını azaltır. Bu sebeple kilo kontrolünün sağlanmasına yardımcı olur.
- Antifungal aktiviteye sahiptir. Özellikle aflatoksin adlı toksik maddeyi üreten mantarlara, mayalara ve dermatofitlere karşı çörek otu faydaları saymakla bitmez. Bu türlerin yol açtığı hastalıkların önlenmesine ve tedavi edilmesine yardımcı olur.
- Sabahları aç karnına çörek otu yemenin faydaları arasında sindirim sistemi rahatsızlıklarının önlenmesi ve hafifletilmesi gelir.
- Cilt ve saçtaki sebumun dengelenmesine yardımcı olur. Ek olarak çörek otunun saça faydaları arasında hacim kazandırmak ve parlaklık vermek yer alır.
Çörek Otu Ne İşe Yarar?
Yapılan çalışmalar çörek otu faydaları konusunda baş rolün çörek otu tohumunun ana aktif bileşeni olan timokinondan kaynaklı olduğunu göstermiştir.
Timokinon nörolojik ve zihinsel hastalıklar, kardiyovasküler bozukluklar, kanser, diyabet, inflamatuar durumlar ve kısırlık da dahil olmak üzere çeşitli hastalıklara karşı tıbbi olarak etkili olduğunu göstermiştir.
“Çörek otunun faydaları nelerdir?” sorusuna tüm bu akut ve kronik hastalıkların yanında bakteriyel, fungal, paraziter ve viral enfeksiyonlara bağlı çeşitli bulaşıcı hastalıklarda iyileşmeyi destekler cevabı verilebilir.
Çörek Otu Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?
İçerdiği biyoaktif bileşikler sayesinde birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde çörek otu faydaları kullanılabilir. Çörek otunun kendisinin haricinde kara çörek otu yağı faydaları da oldukça fazladır. Çörek otunun etkili olduğu bazı hastalıklar arasında şunlar yer alır:
- Baş ağrıları,
- Sindirim sistemi sorunları,
- Hashimoto tiroiditi,
- Metabolik sendrom,
- Sedef hastalığı,
- Egzama,
- Akne,
- Romatoid artrit.
GÜNLÜK ÇÖREK OTU TÜKETİM MİKTARI NE KADAR OLMALIDIR?
Çörek otu yemenin faydaları oldukça fazladır. Fakat her bitkisel üründe olduğu gibi çörek otunda da dikkat edilmesi gereken belirli bir tüketim miktarı bulunur.
Bu miktarların dışına çıkmak vücutta istenmeyen yan etkilere sebep olabilir. Çörek otunun tozu ve yağı için farklı tüketim miktarları belirlenmiştir. Çörek otu yağı en az dört hafta, en çok 12 hafta olacak biçimde günde 1-5 gram arasında değişen dozlarda alınabilir.
Çörek otu tozu ise en az 8 en fazla 12 hafta olacak şekilde günde 1-2 gram arasında değişen dozlarda tüketilebilir. Fakat çörek otu bazı ilaçlarla etkileşime girebildiğinden kronik hastalığı ve ilaç kullanımı olan kişiler doktorlarına danışarak tüketim yapmalıdır.
Çörek Otu ile Hangi Yemekleri Yapabilirim?
Çörek otunun faydaları haricinde ürünün tohum şekli gıda sanayinde macun, pasta, peynir, turşu ve hamur işi üretiminde aroma verici olarak kullanılmaktadır.
Ayrıca çörek otu biber gibi keskin ve acımsı bir tada sahip olması sebebi ile yemeklerde ve salatalarda da kullanılabilir. Çörek otu toz şeklinde veya yağı çıkarılarak tüketilebilir. Aynı zamanda çörek otunun çayı da yapılabilir.
Çörek otu çayının faydaları tıpkı yağ ve toz hali ile benzer olduğu gibi tüketimi de oldukça keyiflidir.
Çörek otu yemenin faydaları konusunda bilince sahip olan kişiler çörek otunu diğer besinlerle birleştirerek tüketim yollarını artırmıştır. Çörek otunun kullanıldığı yemekler ve gıdalar arasında şunlar yer alır:
- Börekler, hamur işleri, ekmek çeşitleri, soslar ve içeceklerde baharat aroması olarak kullanılabilir.
- Şekerlemelerde çok tatlı tadı dengelemek için kullanılabilir.
- Börek ve keklerin içerisine veya üzerine eklenebilir.
- Kuru, kavrulmuş çörek otu tohumları köri, sebze ve bakliyat yemeklerinin içerisinde kullanılabilir.
ÇÖREK OTUNUN CİLDE FAYDALARI NELERDİR?
Çörek otu metabolik hastalıklarda fayda sağlamasının yanında cilt sorunlarında da bariz etkilere sahiptir. Çörek otu cilt yüzeyinde enfeksiyona yol açan stafilokok bakterilerinin oluşturduğu tahribatı iyileştirmede antibiyotikler kadar etkili bulunmuştur. Ayrıca çörek otunun suda bekletilerek jel haline getirilmiş şekli sivilce sorununun iyileşmesine yardımcı olabilir. Yine yapılan bazı çalışmalar çörek otunun sedef ve egzama gibi kronik inflamatuar cilt hastalıklarının tedavisini desteklediğini tespit etmiştir.
ÇÖREK OTUNUN KADINLARA FAYDALARI NELERDİR?
Kadın sağlığı açısından çörek otu faydaları yadsınamaz bir noktadadır. Regl öncesinde veya regl sırasında meydana gelen göğüs ağrısını ve hassasiyeti hafifletmek için çörek otu jeli kullanılabilir. Ayrıca önemli miktarda demir ve kalsiyum içermesi sebebiyle de PMS (premenstrual sendrom) dönemindeki kadınlar için faydalı bir destekleyicidir. Tüm bunların dışında içerdiği timol, emziren annelerde anne sütünün miktarının artmasını sağlar.
ÇÖREK OTUNUN ERKEKLERE FAYDALARI NELERDİR?
Çörek otu yağının ağızdan alınması erkeklerde sperm sayısının ve spermin hareket etme yeteneğinin artmasına yardımcı olabilir. Ayrıca üreme organlarında hacimce artışa yol açar ve kandaki testosteron miktarının artmasını destekler. Tüm bu etkilere hipofiz bezindeki spermatogenez hormonlarını etkileyerek yol açtığı düşünülmektedir. Çörek otunun saça faydaları dolayısıyla da erkekler arasında kullanımı oldukça fazladır.