Kemik iliğinin belirli bölgelerinde başlayan bir kanser türü olan ve kan sayımında beyaz kan hücrelerinin yüksekliği ile teşhisi konan Kronik Miyeloid Lösemi (KML), yavaş ve sessiz bir şekilde ilerleyen en tehlikeli hastalıklardan biridir.
Halk arasında beyaz küre, beyaz kan hücresi ya da akyuvar olarak bilinen lökosit kanseri olarak da adlandırılan Kronik Miyeloid Lösemi (KML), nedeni tam olarak ortaya konamamış rahatsızlar arasında yer almaktadır.
Kronik Miyeloid Lösemi (KML) Nedir?
Kronik Miyeloid Lösemi (KML), kemik iliğinde bulunan miyeloid hücrelerin anormal bir şekilde büyüdüğü, kronik bir lösemi türüdür. Miyeloid hücreler, vücudun bağışıklık sistemini destekleyen ve kan pıhtılaşmasını düzenleyen hücrelerdir. KML, genellikle kök hücrelerin miyeloid hücrelere dönüşmediği bir durumu içerir. Bu anormal hücreler zamanla normal kan hücrelerinin üretimini engelleyebilir ve vücudu enfeksiyonlara ve kanama sorunlarına karşı savunmasız bırakabilir.
Kronik Miyeloid Lösemi nasıl meydana gelir?
Kronik Miyeloid Lösemi’nin (KML) tam olarak nasıl oluştuğuna dair kesin bir neden henüz belirlenmemiştir. Ancak araştırmalar, KML’nin genetik ve moleküler düzeydeki değişiklikler sonucu meydana geldiğini göstermektedir. KML’nin oluşumunda en belirgin faktör, kök hücrelerin genetik materyalinde meydana gelen anormalliklerdir. Genellikle KML hastalarında “Philadelphia kromozomu” adı verilen genetik bir anormallik bulunur. Bu kromozom, 9. ve 22. kromozomların birleşmesi sonucu oluşur. Sonucunda da anormal bir gen olan “BCR-ABL1” geni meydana gelir. Bu gen, anormal proteinlerin üretimine neden olarak miyeloid hücrelerin anormal büyümesine yol açar.
BCR-ABL1 geni, normalde hücre büyüme ve bölünme süreçlerini düzenleyen sinyal yollarını etkiler. Anormal BCR-ABL1 geni, bu sinyal yollarının aşırı aktive olmasına neden olur, bu da miyeloid hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasına yol açar. Bu süreç,
KML’nin temel mekanizmalarından biridir. KML’nin nedeni net olmamakla birlikte, belirli risk faktörleri tanımlanmıştır. Radyasyona maruz kalma, özellikle yüksek doz radyasyon, KML riskini artırabilir. Ayrıca, bazı genetik yatkınlıkların da KML gelişiminde rol oynayabileceği düşünülmektedir. Yine çevresel faktörler de bu hastalıkta etkilidir. KML’nin gelişiminde çevresel faktörlerin etkisi tam olarak anlaşılmamıştır, ancak bazı çalışmalar çevresel faktörlerin de rol oynayabileceğini öne sürmektedir. Örneğin, kimyasal maddelere veya bazı pestisitlere maruz kalmış bireylerde KML riskinin arttığına dair bulgular vardır.
Kronik Miyeloid Löseminin belirtileri nelerdir?
KML’nin belirtileri, hastalığın evresine bağlı olarak değişebilir. İlk aşamalarda belirtiler belirgin olmayabilir ve genellikle rutin kan testleri sırasında rastlantısal olarak teşhis edilir. Anormal hücreler normal kan hücrelerinin yerini alarak anemiye yol açabilir, bu da yorgunluk, halsizlik ve solgunluk gibi belirtilere neden olabilir. KML, normal bağışıklık sistemi işlevini zayıflatarak hastayı enfeksiyonlara karşı daha hassas hale getirebilir. KML hastaları iştah kaybı yaşayabilir ve sonuç olarak kilo kaybedebilir. Kemiklerde ağrı ve rahatsızlık hissedilebilir. KML aynı zamanda dalak ve karaciğer gibi organlarda büyümeye neden olabilir, bu da karın şişliği ve rahatsızlık hissine yol açabilir.
Kronik Miyeloid Lösemi’nin teşhisi nasıl konur?
KML teşhisi genellikle tam kan sayımı ve kemik iliği biyopsisi gibi testlerle konulur. Bu testler, kan hücrelerinin ve kemik iliğinin yapısını ve kompozisyonunu değerlendirmeye yardımcı olur.
Kronik Miyeloid Lösemi’nin tedavi seçenekleri nelerdir?
KML tedavisi, hastalığın evresine, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve genetik faktörlere bağlı olarak değişebilir. Temel tedavi seçenekleri arasında hedefe yönelik tedaviler öne çıkmaktadır. İmatinib, dasatinib, nilotinib gibi ilaçlar, anormal hücrelerin büyümesini durduran hedefe yönelik tedaviler olarak kullanılabilir.
İleri evre KML’ye sahip hastalarda kemik iliği nakli düşünülebilir. Bu işlem, sağlıklı kök hücrelerin hasta kişinin kemik iliğine transfer edilmesini içerir. Kemoterapi, anormal hücreleri yok etmek veya kontrol altına almak için kullanılabilir.
